ဥပေဒသိက လူေရးလွ

အေမး။
မိဘၾသဇာ မနာခံ၊ မိဘကို ေတာ္လွန္ၿပီး ရန္သူကဲ့သို႔ ျပဳက်င့္ေသာသားသမီး (ေခြးႏွင့္တူေသာ သားသမီး၊ သြာႏုတၱ သားသမီး) သည္ မိဘ၏အေမြကို ဆက္ခံခြင့္ရွိသလား။
အေျဖ။
မိဘ၏အေမြကို မဆက္ခံႏုိင္။

[မျမေမ ႏွင့္ ေမာင္ဘထြန္း၊ ၂ အယ္ဘီအာရ္၊ ၂၂၄]

အေမး။
မိခင္ျဖစ္သူသည္ သားသမီးသံုးေယာက္အား လယ္ေျမမ်ားကို စာခ်ဳပ္ျပဳလုပ္၍ ေပးသည္။ စာခ်ဳပ္တြင္ ေပးသူ မိခင္ ေသဆံုးေသာအခါ အတည္ျဖစ္ေစရမည္ဟု ပါရွိသည္။ ယင္းေပးကမ္းျခင္းသည္ အတည္ျဖစ္သလား။
အေျဖ။
စာခ်ဳပ္တြင္ ေပးသူမိခင္ ေသဆံုးေသာအခါ အတည္ျဖစ္ရန္ဆိုေသာ စည္းကမ္းခ်က္တစ္ခု ပါရွိသည္။ ထိုစာခ်ဳပ္သည္ အေပးဟန္ေဆာင္၍ ေသတမ္းစာ ေရးျခင္းမွ်ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပ်က္ျပယ္သည္။

[မသင္းၿမိဳင္ ႏွင့္ ေမာင္ႀကီး၊ ၁ ရန္ကုန္ ၃၅၁]

အေမး။
ဦးေရႊသည္ အလုပ္သြားရန္အတြက္ ဘတ္စ္ကားေစာင့္ေနရာ အလိုအေလ်ာက္ မူးေမ့က်သြားသျဖင့္ အနီးအနားမွ လူမ်ားက ေဆး႐ံုသို႔ တင္ပို႔ခဲ့သည္။ မၾကာမီပင္ ဦးေရႊသည္ ေဆး႐ံုတြင္ပင္ ေသဆံုးသည္။ အလုပ္သမားေလ်ာ္ေၾကး ရႏုိင္သလား။
အေျဖ။
ဦးေရႊသည္ အလုပ္ခြင္တြင္ ေသဆံုးျခင္းမဟုတ္၊ အလုပ္ခြင္တြင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ေသဆံုးျခင္းမဟုတ္။ အလုပ္သမားေလ်ာ္ေၾကး မရႏိုင္။

[၁၉၇၄၊ တရားမအေထြေထြအယူခံမႈအမွတ္-၁]

အေမး။
ဦးမင္းလြင္သည္ မတင္လွႏွင့္ အိမ္ေထာင္မျပဳမီ အသက္အာမခံေပၚလစီကို ျပည္ေထာင္စု အာမခံစနစ္အဖြဲ႔မွ ထုတ္ယူခဲ့သည္။ ေပၚလစီမွ ရသင့္ေငြမ်ားကို မိခင္ေဒၚေဂါက္၊ အစ္မ ႏွင့္ တူေတာ္သူတို႔အားေပးရန္ စည္းကမ္းႏွင့္အညီ လႊဲခဲ့သည္။
ဦးမင္းလြင္ ေသဆံုးေသာအခါ ဇနီး မတင္လွ ႏွင့္ မိခင္ ေဒၚေဂါက္၊ အစ္မႏွင့္ တူတို႔ တစ္ဖက္စီ သူရသင့္၊ ငါရသင့္ အမႈျဖစ္ပြားေသာ္ မည္သည့္ဖက္က ရမည္နည္း။
အေျဖ။
ျပည္ေထာင္စု အာမခံစနစ္အဖြဲ႔ အက္ဥပေဒသည္ အထူးဥပေဒျဖစ္၍ အထူးဥပေဒစည္းကမ္းမ်ားသည္ ဓေလ့ထံုးတမ္းဥပေဒကို လႊမ္းမိုးျခင္းေၾကာင့္ အသက္အာမခံေပၚလစီ အက်ိဳးခံစားခြင့္ကို ယင္းဥပေဒအရ သတ္မွတ္ထားသည့္ မိခင္ ေဒၚေဂါက္၊ အစ္မ ႏွင့္ တူ တို႔က အႏုိင္ရသည္။

[မတင္လွ ႏွင့္ ေဒၚေဂါက္၊ ၁၉၆၉၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစီရင္ထံုး၊ စာ ၁၀၇]

အေမး။
အေႂကြးဆပ္ေစရန္အလို႔ငွာ အတင္းအၾကပ္ ျပဳလုပ္ရန္ အႀကံျဖင့္ ၿမီရွင္သည္ ၿမီစား၏ ေရႊ႕ေျပာင္းႏို္င္ေသာ ပစၥည္းကို ၎၏ လက္ရွိမွ ယူလွ်င္ အျပစ္ျဖစ္သလား။
အေျဖ။
အေႂကြးဆပ္ေစရန္ အလို႔ငွာ အတင္းအၾကပ္ ျပဳလုပ္ရန္အႀကံျဖင့္ ၿမီရွင္သည္ ၿမီစား၏ ေရႊ႕ေျပာင္းႏုိင္ေသာပစၥည္းကို ၎၏ လက္ရွိမွ ယူလွ်င္ ခိုးမႈက်ဴးလြန္သည္။

[၁၈၉၇-၀၁၊ အထက္ျမန္မာျပည္စီရင္ထံုး၊ အတြဲ ၁၊ ၃၃၉]

အေမး။
ဥပေဒႏွင့္အညီ မဟုတ္ဘဲ အိမ္ရွင္က အိမ္ငွားကို ဥပစာမွ ဖယ္ရွားလုိေသာ္ နစ္နာေၾကးေပးရန္ တာ၀န္ရွိသလား။
အေျဖ။
ဥပေဒႏွင့္အညီ မဟုတ္ဘဲ အိမ္ရွင္က အိမ္ငွားကို ဥပစာမွ ဖယ္ရွားလွ်င္ နစ္နာေၾကးေပးရန္ တာ၀န္ရွိသည္။

[၁၉၆၅၊ ျမန္မာႏုိင္ငံစီရင္ထံုး၊ စာ ၁၀၂၆]

အေမး။
ႏိုင္ငံျခားသားတစ္ဦးအား မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္သည့္ ပစၥည္းကို ေရာင္းခ်ျခင္း၊ ေပါင္ႏွံျခင္း၊ ေမတၱာျဖင့္ အပိုင္ေပးျခင္း၊ တစ္ႏွစ္ထက္ပို၍ ငွားရမ္းျခင္း ျပဳႏုိင္သလား။
အေျဖ။
မျပဳႏုိင္ေပ။ ျပဳလုပ္ပါက တရားမ၀င္ ပ်က္ျပယ္သည္။

[အဗၺဒူလတစ္ ႏွင့္ ကိုေအာင္၊ ၁၉၅၉၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစီရင္ထံုး၊ စာ ၁]
[ရမ္ဂ်နမ္ ႏွင့္ ဦးေအာင္ျမင့္၊ ၁၉၇၅၊ ျမန္မာႏိုင္ငံစီရင္ထံုး၊ စာ ၈၄]

အေမး။
မျဖဴအား ပစၥည္းကို လႊဲေျပာင္းေပးရာ၌ မျဖဴ သီလရွင္၀တ္လွ်င္ ထိုသို႔လႊဲေျပာင္းမႈ ပ်က္ျပယ္ရမည္ဟု စည္းကမ္းခ်က္ ပါရွိသည္။ အကယ္၍ မျဖဴသည္ သီလရွင္၀တ္ပါက မျဖဴသည္ ပစၥည္းအေပၚ အက်ိဳးသက္ဆုိင္မႈ ဆံုး႐ံႈးႏုိင္သလား။
အေျဖ။
အက်ိဳးသက္ဆုိင္မႈ ဆံုး႐ံႈးသည္။

[ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းေရးဥပေဒပုဒ္မ ၃၂]

အေမး။
ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းအရ ေသသူတြင္ တူ၊ တူမ ႏွင့္ ဦးႀကီး၊ ဦးေလးတို႔သာ က်န္ရစ္လွ်င္ အေမြ မည္သူတို႔ရမည္နည္း။
အေျဖ။
တူ၊ တူမမ်ားသည္ ဦးႀကီး၊ ဦးေလး အစရွိသူတို႔ကို အေမြက ဖယ္ထုတ္ႏုိင္သည္။

[မတင္ ႏွင့္ မေရႊဆင့္၊ ၄ ရန္ကုန္၊ ၂၇ စံုညီခံု]

အေမး။
ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းအရ လင္ပါ မယားပါ သားသမီးမ်ားသည္ ေသသူ၏ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမ၊ အစ္မ၊ ညီမ စသည့္ ေဆြမ်ိဳးမ်ားကို အေမြမွ ဖယ္ထုတ္ႏုိင္သလား။
အေျဖ။
အေမြမွ ဖယ္ထုတ္ႏုိင္သည္။

[ေဒၚတုပ္ ႏွင့္ မတင္အုန္း၊ ၁၂ ရန္ကုန္ ၇၀၃]

အေမး။
ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းအရ မိဘႏွစ္ပါးအနက္ တစ္ဦးေသဆံုးၿပီးေနာက္ က်န္ရစ္သူ မိဘထံက အေမြေတာင္းခံလိုေသာ္ အခ်ိန္ကာလ မည္မွ်အတြင္း ေတာင္းခံရမလဲ။
အေျဖ။
ေသဆံုးခ်ိန္က (၁၂)ႏွစ္အတြင္း ေတာင္းခံရမွာ ျဖစ္သည္။

[ေမာင္ဖိုးမင္း ႏွင့္ ဦးေရႊလူ၊ ၂၊ အယ္ဘီအာရ္ ၁၁၀]

အေမး။
ေဒၚတင္လိႈင္သည္ ဥယ်ာဥ္သန္႔ရွင္းသူအျဖစ္ အလုပ္လုပ္ကိုင္သည္။ ေဒၚတင္လိႈင္သည္ ၿခံထဲ၌ သန္႔ရွင္းေရးအလုပ္ လုပ္ေနစဥ္ မူးလဲ၍ ေသဆံုးသည္။ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးသည္ဟု တရား႐ံုးက သံုးသပ္သည္။ ေဒၚတင္လိႈင္အေနႏွင့္ အလုပ္သမားေလ်ာ္ေၾကး ရႏုိင္သလား။
အေျဖ။
အလုပ္သမားေလ်ာ္ေၾကးရသည္။

[၁၉၇၄၊ တရားမအေထြေထြအယူခံမႈအမွတ္-၁၇]

အေမး။
ၿခံႏွင့္ေျမကို ေရာင္းခ်ရာ အျမတ္ခြန္ မေပးေဆာင္ဘဲ ေန၍ရသလား။ ေနအိမ္တိုက္ခန္းကို ေရာင္းခ်သူသည္ အျမတ္ခြန္ ေပးေဆာင္ရမည္လား။
အေျဖ။
မည္သူမဆို ႏွစ္တစ္ႏွစ္အတြင္း အေျခခံပစၥည္းတစ္ခု (သို႔မဟုတ္) တစ္ခုထက္ပို၍ ေရာင္းခ်ျခင္း၊ လဲလွယ္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) လႊဲေျပာင္းျခင္း ျပဳလုပ္ရာမွ ျမတ္စြန္းေငြအတြက္ အခြန္ေဆာင္ရန္ တာ၀န္ရွိသည္။

[အျမတ္ခြန္ဥပေဒပုဒ္မ ၁၃]